Παρασκευή 4 Δεκεμβρίου 2009

Αν είχα τη δύναμη τη χώρα να αλλάξω...

Θα αποκαταστούσα το κοινωνικό συμβόλαιο κατά το Rousseau με περισσότερες μορφές άμεσης δημοκρατίας.
Θα επέβαλα στους πολιτικούς μας να αλλοτριωθούν από την ιδέα του Leviathan. Δεν αντιπροσωπεύουν αυτοί την ανώτατη δύναμη, αλλά υπόβαλλονται αυτής - "Non est potestas Super Terram quae Comparetur ei" (δεν υπάρχει καμία δύναμη στο κόσμο να συγκριθεί μαζί του).
Θα καθιέρωνα την απόλυτη ισότητα και ισοδυναμία της ψήφου κάθε πολίτη - απλή αναλογική σε άπασα την επικράτεια.
Θα ακύρωνα τη βάση του 3% ακόμα κι αν αυτό απαιτούσε συντακτική συνέλευση (αν θεωρηθεί ότι στην Ελλάδα επιβάλλεται από το γράμμα του άρθρου 1 παρ. 3 του Συντάγματος)
Θα φώναζα ότι η σημερινή Ελλάδα υπνώττει και ασελγεί στα διδάγματα του L'esprit des lois του Montesquieu - δε μπορεί να καταλάβει ότι η κυριαρχία δεν είναι κτήμα της εκτελεστικής εξουσίας, αλλά υπερέχει αυτής.
Θα μοίραζα στο δημοτικό σχολειο την απόφαση Marbury v. Madison του ανωτάτου δικαστηρίου των Ηνωμένων Πολιτειών για να εμπεδώσουμε από τα πρώτα χρόνια της ζωής μας ότι πηγή κάθε εξουσίας στο κόσμο είναι η σύσσωμη θέληση των πολιτών να υπαχθούν στο νόμο.
Θα μείωνα τη βουλευτική αποζημίωση στο μέσο μισθό του δημοσίου υπαλλήλου. Το κίνητρο κάθε πολιτικού θα ήταν η προσφορά, όχι η αποκόμιση κερδών. Το επιχείρημα ότι με αυτό το τρόπο οι άριστοι δε θα επέλεγαν την πολιτική είναι εγγενώς εσφαλμένο: αν δεν την επέλεγαν, δεν είναι οι άριστοι για την πολιτική. Δεν είναι οι κατάλληλοι όταν απεμπολούν το δικαίωμα-υποχρέωση προσφοράς προς το κυρίαρχο κράτος και την κοινωνία για να εξασφαλίζουν την προσωπική τους ευημερία.
Θα διευκόλυνα την άσκηση ποινικής δίωξης εναντίον υπουργών. Κυρίως μετά το πέρας των καθηκόντων τους. Η ταχύτερη παραγραφή των αδικημάτων τους δεν έχει καμία δικαιοπολιτική βάση που να μπορεί να θεωρηθεί από το λαό ανώτερη από την αρχή της ισονομίας και της απόλυτης υποταγής όλων στο νόμο.
Θα έδινα στο νομοθετικό σώμα τη δύναμη που του αρμόζει. Ανεξάρτητο από την εκτελεστική εξουσία και υπόλογο μόνο στο εκλογικό σώμα. Πως; Διευκολύνοντας την εκλογή του βουλευτή με την απλή αναλογική.
Θα μπορούσα να προτείνω διαβούλευση για το αν το διαδίκτυο μπορεί πλέον να πραγματώσει το ιδεώδες της πόλης-κράτους του Rousseau με την απάλειψη/τροποποίηση της Βουλής. Δημόσια διαβούλευση, διάλογος και ψηφοφορία. Αν δεν υπάρχει απαρτία, τότε και μόνο τότε να μπορούσε να επιληφθεί του θέματος η αντιπροσωπευτική αρχή.
Θα απελευθέρωνα τους δικαστές από τον έλεγχο της εκτελεστικής εξουσίας. Πως; Εν μέρει υιοθετώντας το μοντέλο εκλογής τους από το λαό. Είναι εξουσία, εξουσία εφάμιλλη της εκτελεστικής και νομοθετικής. Και θα πρέπει να αρύονται τη νομιμοποίησή τους από το εκλογικό σώμα, αδιαμεσολάβητα.
Θα έκανα κάθε μέρα δημόσια ψυχανάλυση και ψυχοθεραπεία για να αποκαλύπτω τις προθέσεις μου, να απογυμνώνομαι, να ζω σε ένα γυάλινο κόσμο, να εκθέτομαι στον ύψιστο βαθμό.

Θα, θα, θα, θα, θα... Θα γινόμουν λαϊκιστής. Η ειρωνεία κι η αυτοαναίρεση είναι τόσο προφανείς που περιττεύει κάθε ανάλυση.

Περισσότερο απ' όλα, αυτό που η πολιτική ψυχολογία καλείται ν' απαντήσει είναι το ακόλουθο ερώτημα: ποιός παράγοντας διαστρέφει τις καλές προθέσεις όσων πολιτεύονται; ποιά στιγμή συμβαίνει αυτή η διαστροφή: άμα τη αναλήψει της εξουσίας ή στο δρόμο προς αυτήν; Υπάρχει σωτηρία; υπάρχει δυνατότητα να επιτυχεί ο πολιτικός μόνος του την αυτοκάθαρση; να καταλάβει ότι πορεύεται σε λανθασμένη ατραπό; Να αλλάξει συμπεριφορά παραδεχόμενος τη διαφθορά του; υπάρχει έστω μία φορά περίπτωση να απολογηθεί, να δώσει λόγο;

Το ελληνικό κράτος δε γεννήθηκε από το δυτικό διαφωτισμό. Αυτός είναι ο πλέον διαδεδομένος αστικός μύθος της ψευδούς ταυτότητας του έθνους μας. Αν είχαμε κατ' ελάχιστο βαθμό υιοθετήσει τη δυτική νοοτροπία, τουλάχιστο θα αγαπούσαμε το κράτος μας. Αυτό το κράτος κι αυτή η πολιτική ζωη είναι μείγμα ραγιαδισμού, άρνησης, απραξίας, εγωισμού. Και λησμονιάς. Η 'χώρα' που γέννησε τη δημοκρατία πόρρω απέχει από ένα λειτουργικό και σύγχρονο μοντέλο αυτής.

Αφορμή για τις παραπάνω σκέψεις μου ήταν μία υπενθύμιση από φίλο ότι ακόμα κι οι πιο λαϊκιστές ηγέτες μπορούν να παράγουν ενίοτε σκέψεις δυναμικές: αναφέρομαι στο Γιώργο Καρατζαφέρη και την πρότασή του τον Μάη να μείνει η Βουλή ανοιχτή για όσο καιρό χρειάζεται προκειμένου να μην παραγραφούν εγκλήματα που αφορούν υπουργούς. Ο Καραμανλής δεν τον άκουσε. A posteriori, όλα μοιάζουν τόσο προφανή, τόσο επίπλαστα, τόσο αισχρά.